Opgave 1

Gezonde en gebalanceerde voeding

Er zijn akkers en daar groeien gewassen op. Daarvan worden levensmiddelen gemaakt. Zo werkt de landbouw doorgaans. Fascinating draait deze productieketen om. Uitgangspunt zijn de voedingsstoffen die de mens nodig heeft. Daarop worden voedingsmiddelen ontwikkeld en gewassen geselecteerd die erbij passen. Het duurzaam produceren en verwerken van die gewassen leidt tot nieuwe economische activiteit. Die zal de leefbaarheid op het Groningse platteland verder bevorderen.

Paul de Vos

De Nederlandse landbouw heeft de laatste driekwart eeuw spectaculaire successen geboekt. Drijvende kracht was het aanjagen van de geproduceerde hoeveelheden: meer, meer, meer. Als je van tien naar dertig en uiteindelijk honderd varkens gaat, vertienvoudigt de omzet als de prijs gelijk blijft. Maar is er onder de streep elk jaar wat meer over? Daar lijkt het inmiddels niet meer op – het wordt eerder minder. Er is ook nog een andere optie. Als je in plaats van zoveel mogelijk speklappen nu eens exclusieve gedroogde ham ging maken? Dan kan de omzet vertienvoudigen zonder steeds meer varkens te houden. Minder kwantiteit, meer toegevoegde waarde.

Gezonde variatie

Die gedachtelijn volgt Fascinating – alleen niet met varkens. De focus ligt op een variatie aan producten die gezond eten makkelijk maken. Daarin komt een aantal zaken samen. Allereerst de wens om duurzamer te produceren. Vervolgens de vraag naar gezonde voedingsmiddelen. En dan de ambitie om de belangrijke AgroFood-sector aantrekkelijke nieuwe verdienmodellen te bieden.

Eiwit en vezels

Dat vertaalt zich voor de producenten van ingrediënten, halffabrikaten en voedingsmiddelen binnen Fascinating in de vraag: hoe zet je vanuit de voedingswaarde een optimale en duurzame keten voor de productie van gezonde voedingsmiddelen op? Het antwoord ligt voor een groot deel in de productie van plantaardig eiwit. Daaraan heeft de wereld een sterk groeiende behoefte. Hetzelfde geldt voor voedingsvezels. Ook daarin kan het Groningse landbouwsysteem voorzien. De zijstroom die dit oplevert, kan de regionale behoefte aan diervoeder invullen. Dierlijke eiwitten blijven namelijk onderdeel uitmaken van het dieet. De dieren houden hun plek, onder andere omdat hun mest de regionale mineralenkringloop helpt sluiten.

Gelijk optrekken

Een vereiste is wel, dat de ingrediënten geschikt zijn voor menselijke voeding. Soms is dat zoals ze in de plant zitten. Het kan ook zijn dat daarvoor enige voorbewerking nodig is, voordat ze door mensen verteerd kunnen worden. Het vaststellen van een gezond dieet, de selectie van gewassen die daarbij passen en het ontwerp van de benodigde procestechnologie gaan daarbij gelijk op. Samen leveren die een mix aan gezonde ingrediënten op. De productieketen kan vervolgens op die selectie worden ingericht.

Prijs

Grootschalig bevolkingsonderzoek onderstreept de enorme verschillen tussen een gezond en een ongezond voedingspatroon. Veel chronische ziekten hangen samen met ongezond eten. Daarom is het belangrijk dat gezond en gevarieerd eten voor iedereen bereikbaar is. De consument moet een gezonde keuze krijgen die op smaak en prijs de vergelijking met minder gezonde producten aankan.

Interesse gewekt

Tot welk pakket aan voedingsmiddelen, ingrediënten en supplementen de keuzes leiden is aan het begin van dit spannende traject nog niet duidelijk. Wat wel helder is: het zal niet alleen maar vleesvervangers opleveren. Het is de bedoeling dat er ook voedingsmiddelen komen die op basis van hun eigen kenmerken succes hebben. Wat verleidt de consument om voor die nieuwe producten te kiezen? Economisch onderzoek en marktonderzoek binnen Fascinating moeten dat duidelijk maken. Voedingsmiddelenproducenten tonen inmiddels grote interesse voor deze aanpak.

Samenhang

Dat is mooi, want daarmee kan de zaak op gang komen. Akkerbouwers, veetelers en verwerkers kunnen optimaal gaan produceren. Ze leveren niet meer elk jaar een beetje in, maar houden steeds wat extra over. Daardoor blijft er werk en kunnen jongeren een baan vinden. Daardoor kunnen ook bakkers, nagelsalons en autodealers in de dorpen aan het werk blijven. Zo blijft het platteland leefbaar. In Fascinating gaan duurzaamheid, gezondheid en leefbaarheid hand in hand.